STANİSLAV TARASOV “TALİBAN GÖRÜŞMEK ÜZERE, İSTANBUL’A DEĞİL, TAHRAN VE MOSKOVA’YA GİTTİ. ANKARA’NIN AFGANİSTAN’A ASKER GÖNDERME KARARI, BRÜKSEL’DE NATO TARAFINDAN MI ÖNERİLDİ?”
16/07/2021. Moskova. 14 Temmuz 2021. REGNUM. Stanislav TARASOV. Foto Ivan Shiloe. Çeviri: Fatih Atan (A’tanba – Тванба). Ankara, NATO güçlerinin geri çekilmesinin ardından Afganistan'da bulunan askeri güçlerinin korumak istemesini, “daha önce üstlenilen bazı yükümlülüklerin devamı” olarak sunmaya çalışması Türkiye içerisinde sert eleştirilere neden oluyor. Erdoğan'a muhalifet edenler, Kuzey Atlantik İttifakı adına her şeyi kendi omuzlarına alma arzusunun, Astana formatında sürdürülen Rusya ve İran ile ilişkilerini baltalayacağını söylüyorlar.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO birliklerinin Afganistan'dan çekilmesinin ardından ülkesinin ABD'nin mali ve siyasi desteğiyle Afganistan'da askeri bir birlik bulundurmaya hazır olduğunu açıklamasının ardından, Taliban (Rusya Federasyonu’nda faaliyetleri yasak olan bir örgüt), eğer Türk kuvvetlerinin Afganistan'da kalmaları halinde saldırı altında kalacağına dair bir uyarı mesajı yayınladı. Taliban’ın bu bildirisi Afgan TV kanalı 1TV tarafından aktarılan açıklamada belirtilmiştir. Açıklamada “Türk devlet yönetiminin askeri birliğin bir kısmını Afganistan'da tutma kararı yanlıştır. Bu karar, egemenlik, toprak bütünlüğünü ihlal etmektedir ve Afganların ulusal çıkarlarına aykırıdır” denildi. Taliban ayrıca, “Afganistan topraklarında her türlü yabancı askerin varlığını herhangi bir bahaneyle işgal olarak kabul ediyoruz ve işgalcilere karşı savaşacağız” vurgulamasında bulundu. Bu açıklamalara bağlı olarak, (Rusya Federasyonu'nda faaliyetleri yasak olan bir örgüt olan) Taliban, Türk devlet yönetimi tarafından kabul edilen ve “her iki ülkenin Müslüman halkları arasında sorunlar yaratabilecek olan bu karardan vazgeçilmesi” çağrısında bulundu.
Açıklamada, “Türk yetkililer kararlarını yeniden gözden geçirmezse, Taliban güçleri, Türk silahlı kuvvetlerine karşı tepki gösterecek” denildi. Bu durumda Taliban hareketi “başkalarının işlerine karışan ve böyle aceleci kararlar alanları” suçladı. Buradan, Ankara'nın Taliban ile perde arkasında yürütmüş olduğu bir anlaşmaya varma girişimlerinin başarısız olduğu, Kabil'in ise Türk misyonunun bu hareketini desteklediği sonucu çıkıyor. Daha önce, Türk yayın organı Cumhuriyet'e göre, Taliban heyeti beklendiği gibi İstanbul'a gitmedi, Tahran ve Moskova'ya gitti. Yayın organının görüşüne göre bu, Taliban'ın Afgan güçleriyle Batı'nın istediği şekilde değil de kendi görüşüne göre hareket etmek niyetinde olduğunun bir işaretiydi ve “Bu nedenden dolayıdır ki Ankara, ABD ile varolan sorunlarını, Afganistan’da kalarak çözme ümidinden vazgeçmelidir”. Birbiri ardına olmasına rağmen, iki gün içinde Türkiye ve ABD askeri delegasyonları arasında temaslar, Türk ve Amerikan savunma bakanları arasında telefon görüşmeleri yapıldı. Yapılan açıklamalardan “ilerleme kaydedildi, ancak henüz nihai bir anlaşmaya varılamadı” sonucu çıktı.
Ve ardından sadece erkekler arasında oynananTürk yağlı güreşi başlar. Türk uzmanlar, NATO'nun uluslararası güçlerini kendi ülkelerinin askerleriyle - Ankara'nın kendi askerleri ile değiştirme fikrinin kimden kaynaklandığını, yoksa Brüksel'deki ittifakın son zirvesinde Washington ve müttefiklerinin bir önerisi mi olduğunu merak ettiler. Türk uzman İrfan Kaya Ülger, “Bunu bilmek önemlidir. Çünkü bir NATO ülkesi olarak Türkiye'ye, ittifak güçlerinin oradan çekilmesi sonrasında Rusya veya Çin'in Afganistan'a girmesine izin vermeme görevi verildiğine dair bir his bulunuyor” dedi. Öte yandan, Dünya gazetesinin Türkçe baskısına göre, “Ankara Batı ile Afgan kartı oynuyor, Türkiye'nin Washington'dan Kabil havaalanının güvenliğini sağlaması karşılığında Rus S-400 kompleksleri sorununu masaya koyuyor.” Ancak Washington yönetimi, Afganistan'la S-400 pazarlığını reddetti. Bu birincisi. İkincisi. Ayrıca,Taliban Ankara'nın oluşabilecek olan herhangi bir anlaşmaya katılmasına karşı çıkıyor ve İran kaynaklarının belirttiğine göre Tahran'da Afgan hükümetinin temsilcileriyle oluşturulabilecek olan müzakere masasına oturmaya hazır olduğu iddia ediliyor.
Bu arada, İran başkentinde daha önce sürdürülen görüşmelerTaliban'ın da kabul ettiği, altı maddelik ortak bir açıklamayla sona erdi: taraflar sorunun askeri yöntemlerle çözülmeyeceği konusunda uzlaştılar ve bir anlaşmaya varmak için görüşmelerin daha fazla sürdürülmesi gerektiği konusunda anlaşmaya vardılar. Üçüncüsü. Ankara, Taliban üzerinde etkisi olan İslamabad'dan henüz gerekli desteği almayı başaramadı. Ülger, Ankara'nın Taliban ile olası askeri çatışmaları dışlamadığına inanıyor, ancak bu bir takım koşullara bağlı olacak. Örneğin, Taliban güçleri Kabil havaalanına saldırmaya karar verecek mi, Afgan ordusu ilerleyen ile ne kadar etkili bir biçimde savaşacak ve Pakistan'ın barışı koruma misyonuna katılıp katılmayacağı da belirsiz. Ankara'nın ise NATO güçlerinin geri çekilmesinin ardından Afganistan'daki askeri güçlerinin korunmasını “daha önce üstlenmiş olduğu bazı yükümlülüklerin devamı” olarak sunmaya çalışması, Türkiye içerisinde sert eleştirilere neden oluyor.
Erdoğan'ın muhalifleri, Ankara'nın NATO adına her şeyi kendi omuzlarına alma arzusunun, Astana formatında Rusya ve İran ile ilişkilerini baltalayacağını söylüyor. Ayrıca, (Rusya Federasyonu'nda faaliyetleri yasak olan bir örgüt olan) Taliban'ın Moskova'da yaptığı görüşmelerin ardından bir pozisyon daha belirlenmiş oldu. Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Taliban heyeti, Orta Asya devletlerinin sınırlarının ihlal edilmeyeceğine dair güvence verdi; Afganistan'daki yabancı diplomatik misyonların güvenliğini garanti etti; görüşmeler yoluyla sürdürülebilir bir barışı sağlamaya hazır olduğunu yeniden onayladı; Rusya Federasyonu'nda faaliyetleri yasak olan IŞİD'e karşı mücadele ve uyuşturucu üretimini ortadan kaldırma kararlılığını vurguladı. Moskova, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Ryabkov'un belirttiği üzere, Washington'u Afganistan'dan komşu ülkelere asker transferi yapması konusunda uyardı. Rybakov, Moskova'nın, ABD askerlerinin Afganistan'dan çekilmesinin olası sonuçlarını Amerikalılarla förüştüğünü vurguladı. Farklı düzeylerde iletişim kanalları kurulmuş olup, her iki ülkenin özel temsilcileri yakın temas halinde buluuyorlar. Yani Afganistan'da yeni bir “büyük oyun” başlıyor.
Kaynak: https://regnum.ru/news/polit/3321311.html
www.abhazyam.com