Abhaz Diasporası, Pitsunda’nın Neresinde?

16/01/2024. Antalya. 16 Ocak 2024. Abhazyam.com. Fatih Atan. (A’tanba - Тванба). Değerli okuyucular, sizlere Abhaz Diasporasının, Pitsunda devlet konukevinin bugünkü durumu ile ilgili olarak görüşlerimi belirtmek istiyorum.

Abhaz Diasporası içerisinde geçtiğimiz günlerde Pitsunda Devlet Konukevi ile ilgili olarak, Abhazya Cumhuriyeti’nde yaşayan insanlardan farklı olarak, çok fazla tepki gösterildi, hatta Abhazya Cumhuriyeti Parlamentosu’ndan geçirilen kanun maddesi ile ilgili olarak, oy veren parlamenterler ve destekçileri “Vatan Hainliği!” gibi suçlamalarla karşılaştı.

Abhaz Diasporası Temsilciliği görevini sürdüren, Abhaz Dernekleri Federasyonu (Abhaz-Fed), 1992 -93 yılında yaşanan Abhazya Kurtuluş Savaşı sırasında kurulan, üyesi ve sekreteri olarak görev yapmış olduğum Kafkas – Abhazya Dayanışma Komitesi (KADK), son günlerde ortaya çıkan “İnisiyatif Gurubu!”, Kafkas Diasporasının Temsilcisi olduğunu ancak özelde Adıge Diasporası Temsilciliğini sürdüren Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) vb. kuruluşlar Abhazya Cumhuriyeti’nde yaşanan Pitsunda Devlet Konukevi’nin yapılan anlaşmayla, Rusya Federasyonu’na kiralanmasına gösterilen sert tepki de ortak noktada birleştiler.

Abhaz – Fed tarafından 29 /12/ 2023 tarihinde yayınlanan bildiri de, “Mevcut haliyle, egemenlik haklarımızın bu derece hiçe sayıldığı bu anlaşma Abhaz Dernekleri Federasyonu yönetim kurulunda ve yetkili organlarında derin hayal kırıklığı ve üzüntü yaratmıştır. Diasporamızın da bu hayal kırıklığı ve üzüntüyü paylaştığı düşüncesindeyiz.” Başlangıç açıklamasına yer verilmiştir. (Tamamı için bknz: https://abhazfederasyonu.org/abhazfed-in-abhazya-cumhurbaskanligi-ve-meclis-e-pitsunda-devlet-konuk-evi-hakkinda-gonderdigi-yazi/921/)

Ancak bildiri incelendiğinde, elde edilen bilgilerin yetersizliği, nereden gönderildiği belirtilmeyen belgelere dayanarak alel acele yazıldığı kendisini net olarak göstermiştir. Bildiri yayınlandığında, parlamento kararı devlet başkanlığına gönderilmiş ve yasal süreç tamamlanmamıştır.

Bizler Abhazyam.com olarak 27 Aralık 2023 Tarihinde Parlamento Başkanı Lasha Ashuba’nın konu hakkında ki açıklamasını yayınlamıştık. Ne diyor Lasha Ashuba “Daha sonra bu kararlar Meclis'e gönderildi ve görüşmeler yapıldı. Milletvekilleri sadece koordinat değişikliği olan bir anlaşmaya oy vermek istemediler; daha sonra milletvekillerinin koordinat değişikliği ve nesnenin üçüncü bir tarafa devredilmesinin olanaksız olacağına ait bir anlaşmaya oy vereceği konusunda fikir birliğine vardılar.” Tamamı için bknz: http://www.abhazyam.com/haber/7301/pitsunda-devlet-konukevi-anlasmasi-onaylandi.html )

Abhaz-Fed tarafından 29 Aralık 2023 tarihinde yayınlanan yazı, aslında geçmiş dönemlerdeki yazışmalara ait olan taslak belgeler belgelerdir, ama bizler 27 aralık sabahı 05:45’de kabul edilen yasa hakkında, 27 Aralık tarihinde ki Lasha Ashuba açıklamasını anında sizlerle buluşturduk. Demek ki, Abhaz Diasporası’nın Temsilcisi olduğunu iddia eden Abhaz-Fed’in bu açıklamadan da haberi olmamış.

Abhaz – Fed uzmanları, Parlamento’da kabul edilen yasayı, nasıl oldu da anında ellerine geçirmişler ve bu yazı bir gün içerisinde Türkçeye çevirmiş ve buna bağlı olarak 29 Aralık 2023’de "Abhazya’nın Egemenlik Haklarının ortadan Kaldırıldığı!” açıklamasını yapabiliyorlar.

Ancak bildiri kısaca incelendiğinde, açıklamanın başında “Anlaşma” sürecine dair elimize ulaşan anlaşma metninin Türkçe çevirisi incelenmiş ve anlaşmanın Abhazya’nın egemenlik hakları bakımından sorunlu bulunan maddeleri aşağıya çıkarılmıştır.” diye belirtilen konu, bildirinin sonunda ki açıklama ile “Bırakınız ülkemizin geleceğini böylesine yakından ilgilendiren bu anlaşma içeriğinin şeffaflık, katılımcılık, çoğulculuk gibi demokratik kriterler çerçevesinde halkın bilgisine sunularak tartışmaya açılmasını, son gündeme geldiği tarihten bu yana geçen bir haftalık sürede orijinal anlaşma metnine veya Türkçe çevirisine ulaşmak bile bütün çabalarımıza rağmen mümkün olmamıştır” diyerek anlamını da yitirmiş oluyor.

Yani Anlaşma metni hala ellerinde açık olarak bulunmuyor.

Abhaz – Fed, kendi yayınlamış olduğu anlaşma belgelerini nereden aldığını şimdiye değin açıklamış değil, ya da açıklamışsa da bizler duymadık. Ayrıca, Abhaz – Fed’e bağlı dernek başkanları ile istişarede bulunmadan yayınlanması da ayrıca sorgulanması gereken bir konu olarak da duruyor.

Bildiri yayıınlanmadan önce, Abhazya Cumhuriyeti’nin Türkiye Tam Yetkili Temsilciliği ile istişarede bulunuldu mu?

Sonuç olarak Abhaz – Fed bugün için Parlamento’da onaylanan anlaşmanın orjinal metnini elde etti mi? Bu konuda da açıklanan bir bildiri bulunmuyor.

Bizler, Anlaşma metnine “Eğer taraflardan birisi Abhazya Cumhuriyeti’nin egemenlik haklarını ihlal edecek durum yaratırsa, anlaşma tek taraflı olarak iptal olur ve üçüncü şahıslara devredilemez” maddelerinin eklendiğini de biliyoruz.

Abhaz Diasporasında fırtınalar yaratan, Pitsunda anlaşması, aslında Abhazya Cumhuriyeti vatandaşlarında o kadar da fazla tepki yaratmadı. İnsanlar, kendi yaşamlarını etkileyebilecek olan konular ile ilgileniyor. Bunların başında, Kapitalist sistemin yavaş yavaş toplum içerisinde ki yansmalarıyla uğraşıyorlar. Bunlar arasında bulunan Apart otel yasası ve günümüzde ortaya çıkan ülke içerisinde ki petrol ürünü dağıtımında oluşan tekelleşme bulunuyor.

Abhaz – Fed eski yönetimi, ülkenin her anlamda ekolojisini, kültürel dokusunu yok edecek olan Apart otel yasası hakkında bir bildiri yayınlamıştı, (Bknz: https://abhazfederasyonu.org/kamuoyunu-duyurulur/912/ ) Ancak yeni yönetimden konu hakkında herhangi bir bildiri göremedik.

Hele, hele Abhazya’da petrol ürünlerinin sevkiyatı ve topluma sunulması hakkında “Rosneft” adlı petrol şirketinin tek yetkili olarak kılınması hakkında yapılan anlaşmanın ülke içerisinde oluşacak olan Tekelleşme sürecinin sorun yaratacağını da sizlerle buluşturduk. Bknz: http://www.abhazyam.com/haber/7307/abhazyada-petrol-urunleri-sorunu-suruyor.html )

Pitsunda anlaşması konusunda, Diaspora da ortalığı ayağa kaldıranlardan, bu konuda “TIK YOK!”.

Bu konu aynı zamanda Güney Osetya’yı da ilgilendiriyor, çünkü benzer sorun orada da var. Kapitalist bir ülkede yaşadıkları için Abhaz Diasporası, Apart Otel yasası ve Tekelleşme gibi, bu yaşanan gelişmeleri olağan mı karşılıyor?

Sizlere, Abhazya Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu arasında imzalanan Pitsunda Devlet Konukevi anlaşması, hakkında kısa bir tarih bilgisi vererek yazımı sonlandırmak istiyorum.

Pitsunda devlet konukevi ve tesisleri için ilk çalışma Sovyetler Birliği döneminde, Komünist Partisi tarafından 17 Şubat 1958 Tarihinde Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti başlıklı SSCB Bakanlar Kurulu’nca alınan kararname ile başlatılmıştır. Ayrıca, yine Abhazya’nın belirli bölgelerinde SSCB Devlet Yöneticilerinin yararlanabileceği binalar ve tesisler de inşa edilmiştir.

Ve tüm tesisler, Abhazya Kurtuluş savaşı da dahil olmak üzere, belirtilen tarihten bu yana Rus Ordusu tarafından korunmaktadır.

Bunu da 26 Aralık 2023 Tarihinde Abhazya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı İnal Ardzınba ile Suhum’da görüşen RF Abhazya Büyükelçisi Mihail Shurgalin’in “Abhazya halkının Vatanseverlik Savaşı sırasında bile devlet konukevi Gürcülerin eline geçmedi. Pitsunda'daki tesisin her zaman korunaklı olduğu söylenebilir,”  sözlerinden anlıyoruz.

SSCB dağılma süreci sonrasında Pitsunda konukevi ile ilgili olarak düzenlenen ilk anlaşma, Abhazya Cumhuriyeti Başbakanı Gennadi Gaguliya ve Rusya Federasyonu Koruma Başmüdürü Korgeneral Yuri Vasilyevich Karapşvan arasında 14 Eylül 1995 tarihinde imzalanmıştır. Bu anlaşmanın 4. Maddesinde, “Rusya Federasyonu Koruma Başmüdürlüğü, Abhazya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu ile anlaşarak bunları bağımsız olarak kuruluşlara, tüzel kişilere ve bireylere kiralama hakkını veriyor” bilgisi bulunuyor. Bu anlaşma Parlamento tarafından onaylanmadığı için tam olarak yürürlüğe girmemiştir.

Abhazya Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu tarafından 02 Aralık 2021 Tarihli Pitsunda Anlaşması Kararnamesine istinaden 19 Ocak 2022 Tarihinde Moskova’da Pitsunda Anlaşması imzalanmış, ama imzalı metin yayınlanmamıştır.

Pitsunda anlaşması, sürekli olarak Abhazya Devlet Yönetimi ve Parlamento arasında gidip geldiği için bir türlü yürürlüğe girememiştir. Son olarak Abhazya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Aslan Bjaniya tarafindan 10 Ekim 2021 tarihinde imzalanan bir kararname de gündeme geldi.

19 Ocak 2022 Tarihinde Moskova’da imzalanan son anlaşma ise, parlamento tarafından onaylanmadığı için yasal olarak yürürlüğe girememiştir. Bu konudaki sorunların çözümü için Parlamento Başkanı Lasha Ashuba 21 Temmuz 2022 Tarihinde Yüksek Mahkeme’ye başvuruda bulundu. Yüksek Mahkeme,  03 Ağustos 2022 Tarihinde, belirtilen belgelerde ki eksikliklerin tamamlanılarak, yeniden mahkemeye başvulabileceği biçimnde bir karar yayınladı.

Son olarak 27 Aralık 2023 Tarihinde Abhazya Parlamentosu tarafından onaylanan anlaşma metni, devlet başkanlığına gönderildi.  

İşte günümüze kadar süren Pitsunda devlet konukevinin kısa tarihçesi.

Abhaz Diasporası insanları, Pitsunda Devlet Konukevi’nin ne olduğunu bilmeden, Abhazya Devlet Yöneticilerini ve Parlamento milletvekillerine karşı “Vatan Hainlği!” türünden suçlamalarda bulunmadan, araştırsınlar, okusunlar.

İki bağımsız ülke devlet yönetimleri ve parlamentolarının karşılıklı yararları ile ilgili olarak anlaşmalar yapabileceğini düşünemeyen Diasporamız, hemen suçlamada bulunuyor.

Aslında bu tür kafa yapısının ortaya çıkışını, göç sonrasında yaşamış oldukları ülkede ki kültürel, dinsel, ekonomik ve siyasal ortamın yaratmış olduğu insan yapısında aramak gerekir.

Abhaz Diasprasının içerisinde yaşamış oldukları ülkede de devlet yöneticileri tarafından çeşitli ülkelerle anlaşmalar yapılmaktadır.

Özellikle ABD, AB ve NATO, Arap ülkeleri ile yapılan anlaşmalar gündemde dururken, son dönemde kendi yaşamış oldukları topraklar, özellikle Katar, Dubai, Suriye ve Suudilerin bulunduğu Arap ülkelerinden gelen insanlara pazarlanırken ve satılırken ses çıkarmayanlar, birden bire “ŞAHİN!” kesiliyorlar.

Pitsunda anlaşması konusunda, bir süre ses çıkardıktan sonra, sessizliğe bürünüyorlar!  

Abhaz Diasporasının temsilcisi olan Abhaz-Fed Yönetimine söyleyeceğim, siz Türkiye'de yaşayan Abhaz Diasporasına ait bir STK’sınız, Abhaz Diasporasının kültürel – sosyal örgütlenmesine destek verin ve dernekler ile olan diyaloğunuzu geliştirin. Diaspora çocuklarının dillerini kaybetmemeleri için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından oluşturulan “Seçmeli Ders!” programlarının yaşama geçirilmesine destek verin.

Son olarak Abhaz Diasporasına söyleyeceğim, okuyun, araştırın, tartışın ve kafanız da hala oluşturamadığınız, Abhazya’nın bağımsız bir ülke olduğunun bilincine varın.

Bu bilince, varabilir misiniz, bilemem, ama yine de kendinizi zorlayın!

Zararı olmaz!

Bağımsız Abhazya Cumhuriyeti’ne, devlet yönetimine ve halkına saygı gösterin!

www.abhazyam.com